【指導参考事項】
畑作物の連輸作に関する試験成績 (昭和34〜45年) 道立北見農試 |
・ 目的
連作および輸作年限の相違による作物生育、収量の経年的推移を検討し、合理的輸作体系確立の資料とする。
・ 試験方法
1 試験地 北見農場ほ場(新期火山灰薄層を被覆する疑灰質洪積土壌) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 試験区の構成 裸地区:12カ年無栽培 連作区:えん麦・ばれいしょ・大豆・秋播小麦・てん菜の各連作 2年輸作区:てん菜−えん麦の2年輸作 3 〃 :てん菜−えん麦−大豆の3年輸作 4 〃 :てん菜−えん麦−大豆−ばれいしょの4年間輸作 5 〃 :てん菜−えん麦−秋播小麦−クロ−バ−−ばれいしょの5年輸作 6 〃 :てん菜−えん麦−秋播小麦−クロ−バ−−菜豆−ばれいしょの6年輸作 各輸作区には、供試している各作物が毎年栽培されるようにし、合計27区とした。 注) ⅰ)34年度秋播小麦区には春播小麦を供試した。 ⅱ)6年輸作区の作付順序を42年から、てん菜−えん麦−菜豆−秋播小麦−クロ−バ−−ばれいしょとし た。 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 供試作物の耕種梗概
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
※ 34年、35年に例状したため、5kg/10aを4kg/10aに変更した。42年からは元通り5kg/10a施用している。 ※※44年から、この他に追肥としてN:2、P2O5:2、K2O:2(kg/10a)を1番草刈取後追肥している。 |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4 試験規模 1区32.5m2、2反複、計54区 供試面積1750m2 |
・ 試験成果の具体的デ−タ−
6年輸作区(大豆のみ4年輸作区)の12年間(秋播小麦のみ11年間)の平均収量*と変動係数
作物/項目 | えん麦 | ばれいしょ | 大豆 | 菜豆 | 秋播小麦 | てん菜 | クロ−バ− |
平均収量 | 297 | 3075 | 212 | 199 | 327 | 2516 | 2872 |
C・V | 19.6 | 27.7 | 20.4 | 23.9 | 33.6 | 14.7 | 52.6 |
年度/区別 | 34 | 35 | 36 | 37 | 38 | 39 | 40 | 41 | 42 | 43 | 44 | 45 | |
え ん 麦 |
連 作 | 102 | 97 | 82 | 92 | 69 | 62 | 81 | 95 | 141 | 80 | 86 | 80 |
2年輸作 | 100 | 126 | 77 | 107 | 74 | 103 | 91 | 98 | 136 | 96 | 107 | 86 | |
└──┘ 113 |
└──┘ 92 |
└──┘ 89 |
└──┘ 95 |
└──┘ 116 |
└──┘ 97 |
||||||||
3年 〃 | 105 | 137 | 99 | 106 | 99 | 115 | 93 | 106 | 142 | 94 | 107 | 89 | |
└─────┘ 114 |
└─────┘ 107 |
└─────┘ 114 |
└─────┘ 97 |
||||||||||
4年 〃 | 111 | 114 | 93 | 125 | 101 | 120 | 97 | 104 | 157 | 104 | 109 | 105 | |
└───────┘ 111 |
└───────┘ 106 |
└───────┘ 119 |
|||||||||||
5年 〃 | 102 | 101 | 103 | 116 | 100 | 133 | 89 | 103 | 91 | 98 | 101 | 100 | |
└──────────┘ 104 |
└──────────┘ 103 |
└──┘ 101 |
|||||||||||
6年 〃 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |
└──────────────┘ 100 |
└──────────────┘ 100 |
||||||||||||
ば れ い し ょ |
連 作 | 106 | 188 | 105 | 94 | 99 | 72 | 87 | 94 | 94 | 94 | 111 | 98 |
4年輸作 | 105 | 109 | 110 | 93 | 120 | 78 | 100 | 109 | 94 | 94 | 120 | 105 | |
└───────┘ 104 |
└───────┘ 102 |
└───────┘ 103 |
|||||||||||
5年 〃 | 90 | 99 | 107 | 102 | 120 | 105 | 97 | 110 | 102 | 96 | 115 | 102 | |
└──────────┘ 104 |
└──────────┘ 102 |
└──┘ 109 |
|||||||||||
6年 〃 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |
└──────────────┘ 100 |
└──────────────┘ 100 |
||||||||||||
大 豆 |
連 作 | 131 | 100 | 107 | 84 | 91 | 84 | 81 | 90 | 88 | 78 | 95 | 71 |
3年 〃 | 108 | 96 | 105 | 107 | 100 | 86 | 94 | 97 | 86 | 72 | 94 | 110 | |
└─────┘ 103 |
└─────┘ 98 |
└─────┘ 92 |
└─────┘ 92 |
||||||||||
4年 〃 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |
└──────────────┘ 100 |
└──────────────┘ 100 |
||||||||||||
菜 豆 |
連 作 | 93 | 64 | 69 | 49 | 86 | 72 | 79 | 69 | 48 | 75 | 70 | 75 |
6年輸作 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |
└──────────────┘ 100 |
└──────────────┘ 100 |
||||||||||||
秋 播 小 麦 |
連 作 | 96 | 100 | 93 | 72 | 15 | 89 | 72 | 92 | 76 | 79 | 66 | 46 |
5年輸作 | 102 | 67 | 99 | 121 | 63 | 97 | 91 | 93 | 105 | 100 | 90 | 107 | |
└──────────┘ 90 |
└──────────┘ 97 |
└──┘ 99 |
|||||||||||
6年 〃 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |
└──────────────┘ 100 |
└──────────────┘ 100 |
||||||||||||
て ん 菜 |
連 作 | 91 | 64 | 85 | 61 | 64 | 66 | 71 | 83 | 64 | 101 | 85 | 84 |
2年輸作 | 84 | 86 | 102 | 69 | 67 | 50 | 67 | 93 | 80 | 98 | 86 | 84 | |
└──┘ 85 |
└──┘ 86 |
└──┘ 59 |
└──┘ 80 |
└──┘ 89 |
└──┘ 85 |
||||||||
3年 〃 | 79 | 98 | 112 | 101 | 75 | 65 | 69 | 112 | 90 | 101 | 112 | 84 | |
└─────┘ 96 |
└─────┘ 80 |
└─────┘ 90 |
└─────┘ 99 |
||||||||||
4年 〃 | 84 | 109 | 128 | 109 | 87 | 87 | 89 | 122 | 125 | 104 | 105 | 110 | |
└───────┘ 108 |
└───────┘ 96 |
└───────┘ 111 |
|||||||||||
5年 〃 | 90 | 97 | 105 | 97 | 96 | 87 | 96 | 112 | 114 | 105 | 98 | 102 | |
└──────────┘ 97 |
└──────────┘ 103 |
└──┘ 100 |
|||||||||||
6年 〃 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |
└──────────────┘ 100 |
└──────────────┘ 100 |
||||||||||||
ア カ ク ロ │ バ │ |
5年輸作 | 115 | 111 | 103 | 133 | 107 | 99 | 112 | 155 | 114 | 123 | 77 | 116 |
└──────────┘ 114 |
└──────────┘ 121 |
└──┘ 97 |
|||||||||||
6年 〃 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | 100 | |
└──────────────┘ 100 |
└──────────────┘ 100 |
項目/跡地 | 施肥量 | 吸収量 | 収支 | ||||||
N | P2O5 | K2O | N | P2O5 | K2O | N | P2O5 | K2O | |
えん麦連作跡 | 54.0 | 132.0 | 84.0 | 77.8 | 34.8 | 73.8 | -23.8 | 97.2 | 10.2 |
ばれいしょ | 312.0 | 162.0 | 547.2 | 188.3 | 74.1 | 226.0 | 123.7 | 87.9 | 321.2 |
大 豆 | 36.0 | 132.0 | 108.0 | 171.6 | 33.5 | 49.1 | -21.2 | 98.5 | 58.9 |
菜 豆 | 36.0 | 132.0 | 132.0 | 70.9 | 22.4 | 33.5 | 14.7 | 109.6 | 98.5 |
秋播小麦 | 168.0 | 150.0 | 332.4 | 99.9 | 35.0 | 66.9 | 68.1 | 115.0 | 265.5 |
てん菜 | 312.0 | 162.0 | 547.2 | 152.3 | 44.6 | 197.6 | 159.7 | 117.4 | 349.6 |
2年輸作跡 | 183.0 | 147.0 | 315.6 | 113.1 | 37.7 | 118.2 | 69.9 | 109.8 | 222.7 |
3 〃 | 134.0 | 142.0 | 246.4 | 138.8 | 39.8 | 120.1 | 36.7 | 102.2 | 126.3 |
4 〃 | 178.5 | 147.0 | 321.6 | 176.0 | 65.1 | 206.3 | 31.0 | 81.9 | 115.3 |
5 〃 | 172.4 | 129.2 | 310.1 | 209.8 | 60.6 | 149.9 | 10.1 | 68.6 | 160.2 |
6 〃 | 149.0 | 129.0 | 279.8 | 192.4 | 58.7 | 148.5 | 1.2 | 70.3 | 131.3 |
・ 普及指導上の注意事項
なし